آتشکده تخت رستم، عجیب‌ترین سازه شهریار تهران
اگر فیلم‌های قدیمی مردان لس آنجلس و ملک سلیمان را دیده باشید، باید بدانید که لوکیشن فیلمبرداری آنها در آتشکده تخت رستم شهریار انجام شده. این آتشکده یکی از مهمترین آتشکده های تاریخی ایران است که در نزدیکی تهران قرار دارد. سن‌وسال آتشکده تخت رستم به دوره ساسانیان برمی‌گردد. مردم در آن زمان بیشتر برای انجام آیین‌های مذهبی و روشن نگه داشتن آتش از این مجموعه استفاده می‌کردند. البته در آن زمان تنها موبدان زرتشتی اجازه ورود به آتشکده تخت رستم را داشتند.
حالا اگر این روزها تصمیم گرفتید یک تفریح برای آخر هفته و روزهای تعطیل داشته باشید، پیشنهاد می‌شود به بازدید از آتشکده تخت رستم بروید و از داستان‌های تاریخی پر راز و رمز آن باخبر شوید.
آدرس تخت رستم شهریار کجاست؟ چطور به آنجا برویم؟
این آتشکده در ۲۰ کیلومتری غرب شهریار تهران و در روی کوه تخت رستم در نزدیکی روستای قجر است. شما برای بازدید از تخت رستم باید به بخش جوفین بروید.
یادتان باشد که فاصله تهران تا آتشکده تخت رستم در حالت عادی و بدون ترافیک یک ساعت است و اگر ترافیک باشد این زمان بیشتر می‌شود.
راه های زیادی برای رسیدن به این منطقه وجود دارد که بهترین و راحت ترین راه از طریق جاده ساوه است. راه دیگر از فرارت به سمت حصارساتی و سپس قجر تخت رستم بوده، البته مسیر حرکت شما باید از جاده وحیدیه به سمت روستای قجر شهریار باشد. سپس به منطقه قشلاق و نورآباد برسید. با رد کردن این مسیر از دور مسیر کوه زیبا و استوار تختم رستم را می‌بینید که شما را راهی این آتشکده می‌کند.
در گذشته مسیر رسیدن به کوه بسیار دل‌نشین، آرام، زیبا و تماشایی بود. چون این مسیر از میان باغ‌های جذاب شهریار می‌گذشت. البته باغ‌هایی که دیگر سرسبز نیستند و به‌علت کمبود آب در شهریار تقریبا تمامی باغات و تاکستانها از بین رفته‌اند .
به‌هر‌حال اگر تصمیم گرفتید برای بازدید آتشکده اقدام کنید مواظب حیوانات کنار جاده باشید و اگر برای آنها غذا بیاورید که چه بهتر چون محل زندگی سگ و روباه وشغال، سمور، جوجه تیغی، مورچه خوار و انواع پرندگان مثل هدهد و دارکوب و زاغ و غیره است و به احتمال زیاد این موجودات زیبا را در مسیر خود به تخت رستم خواهید دید.
منبع عکس گوگل مپ، عکاس HamidReza Khaleghi
بیشتر بخوانید: شهرهای تهران را بیشتر بشناسیم
داستان‌های شنیدنی آتشکده و کوه تخت رستم از چه حکایت دارند؟
قسمت‌های جنوبی تا غرب شهریار به وسیله رشته کوه‌های باریک و کم ارتفاع تخت رستم محدود شده تا جایی که می‌توان گفت این رشته کوه شهریار را از شهر ساوه جدا می‌کند.
بنا‌بر گفته اهالی شهریار آتشکده تخت رستم در زمان خودش مکانی برای برگزاری مراسمات زرتشتیان بوده است. این آتشکده مخروطی شکل بود و در بالای کوه قرار داشت. طوری که فضای سرسبز و زیبای اطراف کوه هم بیشتر محلی برای تفریح و پیک نیک خانواده‌ها بود که برای خوش‌گذرانی به تخت کوه می‌آمدند. قبلا ماه‌های فروردین و اردیبهشت بهترین ماه‌های سال برای تفریح در این کوه برای زرتشتیان بود.
بیشتر بخوانید: رودخانه های اطراف تهران، هم تفریح کنید هم ورزش و آب‌بازی
شهریار شهری کهن و باغی
برای آشنایی با این آتشکده ابتدا اجازه دهید شهریار، جایی که تخت رستم در آن قرار دارد را به شما معرفی کنیم. شهریار شهری در نزدیکی تهران است که ۳۴۰ کیلومتر مساحت دارد.
اینجا منطقه‌ای خوش آب و هوا با تاریخ قدیمی است که آثار و بناهای باستانی زیادی برای دیدن دارد.
اگر در شهریار دوری بزنید شما می‌توانید آثار با قدمت شش هزار و یا هفت هزار سال قبل از میلاد مسیح را هم پیدا کنید.
شهریار در معنی بزرگ شهر و یا کلان شهر است که در زمان‌های دور بخشی از منطقه‌های حکومتی شهر ری بود. این شهر را همه به کیفیت هوای خوب و باغ‌های زیادش می‌شناسند.
از محصولات باغی شهریار می‌توان به انگور، هلو، گوجه سبز اگر در شهر ابدار، زردآلو، صیفی جات و … اشاره کرد.
اگر حتی یکبار هم برای خرید میوه به این شهر آمده باشید، متوجه می‌شوید که فروشنده با گفتن کلمه میوه شهریار قصد دارد از کیفیت و خوشمزگی محصول تعریف کند. میوه‌هایی که آبدار و خوشمزه هستند.
حتما شنیده‌اید که افرادی برای گذران تعطیلات آخر هفته خود به باغ‌های شهریار می‌روند و در کنار خانواده خوش می‌گذرانند.
منبع عکس گوگل مپ، عکاس سوریان Azitayan
بیشتر بخوانید: اجاره آپارتمان مبله در تهران ، بدون محدودیت در تهران بمانید
گشت‌وگذار در جاهای دیدنی شهریار
امروز در این مقاله تهران مبله قرار است باهم در دل جاهای تاریخی شهریار قدم بزنیم و از آنها برایتان بگوییم:
-
تخت کیکاوس تختی شبیه آتشکده رستم
از جاهای دیدنی شهریار می‌توان به تخت کیکاوس اشاره کرد که در ۱۶ کیلومتری آن قرار دارد. اینجا یک چهار طاق با نقشه مربع شکل است. شما برای رفتن به تخت کیکاوس باید از راه بزرگراه بوئین زهرا به سمت شهریار برسانید. در تخت کیکاوس آیین‌های مذهبی ایران باستان بیشتر برگزار می‌شد.
اینجا با جاده‌ای که در دل کوه است و به‌سمت سکوی ذوزنقه‌ای شکل می‌رود شما می‌توانید به نوک تپه بروید. چهارطاق مربعی شکلی در پایین تپه است که آتش در آن نگهداری می‌شد.
تخت کیکاووس شهریار ۱۲ کیلومتر با آتشکده تخت رستم فاصله دارد و شما می‌توانید هر دو را در یک روز ببینید.
-
قلعه دهشاد شبیه به ارگ کریمخان شیراز
در باغستان‌های سمت شرق شهریار قلعه دهشاد را می‌توان دید. ساختار آن آجری و شبیه به ارگ کریم خان شیراز است. قلعه دهشاد در فهرست آثار ملی ایران ثبت شده و تنها قلعه روستایی تهران به حساب می‌آید. قدمت این سازه به قبل از دوره قاجار باز می‌گردد.
این قلعه ۴ برج و ۲ لنگه درب چوبی و گنبدی تزئین شده به شکل دندان موشی دارد که به مسجد می‌رسد. این روزها نمای بیرونی قلعه دهشاد شهریار دلربا بوده اما از درون به شکل خرابه در آمده است.
منبع عکس گوگل مپ، عکاس Keyhan Sanat
-
آتشکده تخت رستم، هویت و اصالت شهر را اینجا پیدا کنید
آتشکده تخت رستم در شهریار بیشتر نشانگر قدمت و هویت این شهر است. این آتشکده در زمان ساسانیان محل نیایش و عبادت زرتشتیان بوده و در آن آیین‌های مختلف مربوط به زرتشت انجام می‌گرفت. در این بنا بقایایی از یک سکو در بلندای تپه دیده می‌شود که احتمالا برای آتش روشن کردن است م این روزها فقط خربه‌ای از آن را می‌توانید اینجا ببینید.
-
کوه تخت رستم، محلی برای عاشقان کوهنوردی
با شنیدن اسم تخت رستم ممکن است به یاد شهرهای شیراز، کرمان و یا یزد افتاده باشید اما کوه تخت رستم در ۲۰ کیلومتری شهر تهران قرار دارد و آن را می‌توان در روستایی از روستاهای شهریار دید. کوه تخت رستم طبیعتی زیبایی دارد و تنوع سنگ‌های آتش نشانی در آن زیاد است. این کوه جز آثار تاریخی چند هزار ساله شهریار به شمار می‌آید که خیلی‌ها برای بازدید به آنجا می‌روند.
درست است که کوه تخت رستم هنوز به ثبت آثار ملی نرسیده اما در آینده اسم کوه تخت رستم را در این لیست مشاهده خواهید کرد. بیشترین جذابیت کوه تخت رستم به فانوس دریایی آن است که نشانه‌ای برای در راه ماندگان بوده است. دامنه این کوه برای کوهنوردی و صخره نوردی مناسب است و کوهنوردان روز خوشی را می‌توانند آنجا برای خودشان بسازند.
-
روستای قجر تخت رستم، از روستاهای هفت خان رستم شهریار
روستایی به نام قجر تخت رستم در نزدیکی قلعه جوقین است. قلعه جوقین یکی از هفت خان رستم بوده که در دامنه کوه رستم قرار دارد.
منبع عکس گوگل مپ، عکاس Mohammadalem Sekandari
بیشتر بخوانید: ترمینال های تهران، با اتوبوس دل به جاده بزنید
داستان فیلم‌های مردان آنجلس و ملک سلیمان در تخت رستم شهریار
تخت رستم شهریار در سال ۱۳۷۳ برای فیلمبرداری سکانس‌های فیلم مردان آنجلس مورد استفاده قرار گرفت. مردان آنجلس فیلمی بود که سرنوشت چند تن از خداپرستانی را روایت می‌نمود که در غاری در دل کوه به خواب رفته‌اند.
علاوه بر این، لوکیشن فیلم ملک سلیمان هم در این کوه فیلمبرداری شده. فیلم تخت سلیمان با بازی امین زندگانی، سرگذشت سلیمان نبی را روایت می‌کند که در این فیلم کوه تخت سلیمان به زیبایی به تصویر کشیده شده است.
آتشکده تخت رستم کی به ثبت ملی رسید؟
آتشکده تخت رستم شهریار که بعد از حملات اعراب به ایران به اسم تخت رستم شناخته شد. این مکان باستانی با شماره ثبت ۳۰۳ در سال ۱۳۱۶ خورشیدی در فهرست آثار ملی ایران قرار گرفت.
منبع عکس گوگل مپ، عکاس Keyhan Sanat
بیشتر بخوانید: عمارت امین السلطان؛ روایتگر تاریخ سیاسی و اجتماعی ایران
تختگاه‌های تخت رستم در دوره‌های تاریخی
بر روی بلندترین کوه شهرستان شهریار بنایی به نام تخت رستم ساخته شده است که از لحاظ تاریخی دارای اهمیت است. این کوه از جنس سنگ‌های آتشفشانی و آندزیت است. در ارتفاع۱۳۱۸ متری کوه آتشکده تخت رستم را می‌توان دید.
در قسمت‌های نوک قله تخت رستم و دامنه کوه، با کمک مصالحی مثل آهک، ساروج، ملات، سنگ و گچ آثاری به شکل تختگاه ساخته‌اند.
آتشکده تخت رستم دو تختگاه دارد که به آنها سکو گفته می‌شود. یکی از آنها در پایین کوه و دیگری روی قله کوه قرار دارد.
در قسمت تختگاه اول آتش افروخته می‌شد و تختگاه دوم هم برای برگزاری مراسم دینی زرتشتیان استفاده می‌شد. سازه‌ای به شکل گنبد در قسمت پایین کوه به چشم می‌خورد که ۱۵ متر پایین‌تر از تختگاه ساخته شده که به گفته باستان شناسان احتمالا در آن مکان آتش نگهداری می‌شد.
این بنای گنبدی تخت رستم سقفی کوتاه دارد که ارتفاع آن ۲۳۸ متر از کف تا نوک گنبد است. بعد از ورود اسلام به ایران بیشتر معماری‌ها به شکل گنبد در آمد. در این سازه هم یک بنای گنبدی دیده می‌شود که دو دهانه ورودی آن به وسیله طاق‌هایی تزئین شده‌اند.
البته که حجره‌های سنگی وسط محوطه به شکل دایره‌ای هستند که در این مکان آتش مقدس می‌افروختند. این آتش هنگام شب از فاصله ۱۵۰ کیلومتری مشخص بود.
منبع عکس گوگل مپ، عکاس the false world
بیشتر بخوانید: معرفی بهترین دریاچه ها برای قایق سواری در اطراف تهران
فرضیه ساخت بنای تخت رستم از کجا آمده؟
دو فرضیه برای ساخت بنای تاریخی تخت رستم وجود دارد که فرضیه اول به احتمال زیاد این آتشکده در زمان ساسانیان و به دستور موبد مازیار فوجیانا ساخته شده است و فرضیه دوم می‌گوید که این بنا با توجه به احتمالات در زمان اشکانیان احداث شده.
باقی مانده‌های بنای تخت رستم چه چیزهایی است؟
بنای آتشکده تخت رستم با مصالحی مثل سنگ، ملات و گچ سنتی ساخته شده که بیشتر آن در طول زمان از دست رفته است. تنها چیزی که این روزها می‌توان در تخت رستم آن را دید تخته سنگی نسبتا بزرگ است که در ارتفاع ۴۰ متری از کف جلگه و در دامنه تپه قرار دارد و ایوان و گنبد آن هم هنوز است.
طبق اسنادی که وجود دارد آتشکده تخت رستم سه جایگاه برای نگهداری و افروختن آتش و عبادات موبدان داشت که امروز اثری از آنها نیست.
فقط جایگاه دوم آتشکده در قسمت دامنه کوه به شکلی مرموز ساخته شده که الان سقف و ستون‌های آن از بین رفته‌اند و کمی از آن باقی مانده است.
جایگاه سوم که در بالای کوه ساخته شده تنها محل ورود موبد ارشد زرتشتی بوده که آن هم بعد از حمله اعراب به طور کامل از بین رفت.
جایگاه اول هم در قسمت پایین کوه تخت رستم یک سکو و یک بنای کوچک به چشم می‌خورد که در ۱۵ متری تخته قرار دارد و الان تقریبا سالم است.
منبع عکس گوگل مپ، عکاس Ali
بیشتر بخوانید: حمام نواب تهران ؛ جذاب ترین حمام تاریخی پایتخت
بهترین زمان برای رفتن به آتشکده تخت رستم کی است؟
همان طور که گفتیم بهار بهترین فصل برای بازدید از روستا است اما در فصل پاییز رنگ درختان منظره‌ای زیبا را تخت رستم ایجاد می‌کنند که افراد حتی در مسیر توقف می‌کنند تا از این زیبایی لذت ببرند. شما در مسیر رفتن به تخت رستم در بهار و پاییز در طول مسیر می‌توانید بناهای تاریخی خشت و گلی ببینید که نشان از قدمت این منطقه دارند. زیبایی و آرامش طبیعت در شهریار به‌قدری زیاد است که باعث شده است تا در این نواحی تالارهای عروسی زیادی ساخته شود.
ساعت بازدید از آتشکده تخت رستم مشخص نیست اما محدودیت زمانی ندارد و هر زمان که بخواهید می‌توانید رایگان از آن بازدید کنید.
فقط یادتان باشد که در روشنایی روز به آنجا برای بازدید بروید.
منبع عکس گوگل مپ، عکاس Keyhan Sanat
بیشتر بخوانید: ۱ روز به‌یادماندنی در موزه آبگینه و سفالینه ایران!
آتشکده تخت رستم و خطر نابودی آن
از آنجا که این روزها در گوشه گوشه آتشکده تخت رستم و اطراف آن گودال‌های زیادی توسط سودجویان حفر شده که به ضرر این اثر باستانی است.
چون این حفره‌ها باعث ایجاد چهره‌ای زشت بر روی تخت و محوطه شده‌اند. با اینکه این منطقه به ثبت ملی رسیده است اما مراقبت خاصی از آن صورت نمی‌گیرد و در معرض آسیب تجاوزگران قرار دارد.
از طرفی هم این آتشکده از دید مردم دور مانده و فقط افراد بومی و محلی از وجود آن باخبر هستند. افراد بومی هم قدر این اثر باستانی را نمی‌دانند و خواسته یا ناخواسته به آن صدمه وارد می‌زنند.
منبع عکس گوگل مپ، عکاس homayon varzeshdost
بیشتر بخوانید: بهترین آژانس مسافرتی تهران را از کجا پیدا کنیم؟
یادتان باشد نقش رستم را با تخت رستم اشتباه نگیرید!
نقش رستم شیراز یک محوطه‌ای تاریخی در کوه‌های فارس است که کتیبه‌های باستانی در آن قرار دارند. بر اساس افسانه‌ای این منطقه محل رویارویی رستم و اسفندیار بود که در آن رستم توانست اسفندیار را شکست دهد. در نقش رستم تصاویری از دوره‌های ساسانی و هخامنشی در دل کوه به چشم می‌آید. در نقش رستم آرامگاه شاهان هخامنشی مانند داریوش اول وجود دارد. نقش برجسته‌های نقش رستم هم متعلق به دوره ساسانی است.
اما تخت رستم آتشکده‌ای است که در شهریار قرار دارد و محل برگزاری مراسم‌های آیینی و افروختن آتش بوده است. تخت رسم متعلق به استان تهران و نقش رستم متعلق به شیراز است.
منبع عکس گوگل مپ، عکاس Zohre Baqeri
بیشتر بخوانید: ۵ تا از بهترین آپارتمان های مبله غرب تهران
آیا شما قبلا به دیدن جاهای دیدنی شهریار رفته‌اید؟ می‌دانستید آتشکده تخت رستم در نزدیکی شهریار است؟ فکر می‌کنید این آتشکده در گذشته مثل دیگر آتشکده‌های یزد و کرمان بوده؟ به ما بگویید که شهریار را چطور دیدید؟ آیا واقعا شهریار می‌تواند جایی برای تفریح‌های آخر هفته‌ای تهرانی‌ها باشد؟ نظرات و تجربه‌های خود را با ما در تهران مبله به اشتراک بگذارید.
سوالات متداول
آتشکده تخت رستم کجای تهران است؟
این بنای تاریخی در نزدیکی تهران و در ۲۰ کیلومتری غرب شهریار، روستای قجر و کوه تخت رستم است.
چطور به تخت رستم باید رفت؟
برای بازدید از آتشکده تخت رستم شهریار اول باید از جاده وحیدیه به سمت روستاهای قجر حرکت کنید. سپس منطقه های قشلاق و نورآباد را رد کرده تا به کوه زیبا و استوار تختم رستم برسید.
ساعت و هزینه بازدید از تخت رستم چطور است؟
هزینه بازدید از تخت رستم رایگان است و ساعت بازدید ندارد. شما فقط باید در روز به بازدید از این آتشکده بروید.
متاسفانه نویسنده مطلب هیچوقت به تخت رستم شهریار نرفته و آشنایی خاصی با منطقه و کوه تخت رستم نداشته است . آتشکده تخت رستم در کوه تخت رستم قرار دارد که بنای آن با ساروج و سنگ ساخته شده و بنایی بسیار محکم و استوار است که قسمت ایوان آن تقریبا سالم است ولی از نیایش‌گاه قله چیز زیادی باقی نمانده و از محل نگهداری آتش که در دامنه و پایین کوه بوده فقط یک گودال کم شیب باقیست. در ضمن راه های زیادی برای رسیدن به این منطقه وجود دارد که بهترین و راحت ترین راه از طریق جاده ساوه میباشد. راه دیگر از فرارت به سمت حصارساتی و سپس قجر تخت رستم میباشد ولی به علت کمبود آب در شهریار تقریبا تمامی باغات و تاکستانها از بین رفته اند . در هر حال اگر تصمیم گرفتید برای بازدید آتشکده اقدام کنید مواظب حیوانات کنار جاده باشید و اگر برای آنها غذا بیاورید که چه بهتر چون محل زندگی سگ و روباه وشغال، سمور، جوجه تیغی، مورچه خوار و انواع پرندگان مثل هدهد و دارکوب و زاغ و غیره در این نواحی میباشد و به احتمال زیاد چند تا از این موجودات زیبا را در مسیر خود خواهید دید.
ممنون از اطلاعاتی دقیقی که که در اختیار ما و خوانندگان تهران مبله گذاشتید. این بسیار خوشحال کننده است که شما با دقت مقالات ما را خوانده‌اید.