کنیسه عزرا یعقوب؛ قدیمی‌ترین و بزرگترین کنیسه یهودیان در تهران
کنیسه عزرا یعقوب جایی است که قصد داریم برایتان امروز در تهران مبله از آن بگوییم تا شما بیشتر از قبل با آن آشنا شوید. حالا اگر روزی قصد سفر به تهران داشتید و یا حتی اگر در همین تهران، هوای بازدید از یک مکان تاریخی و بسیار جذاب به سرتان زد، پیشنهاد می‌کنیم مقاله کنیسه عزرا یعقوب را با دقت بخوانید تا با اطلاعات کامل به این کنیسه در محله عودلاجان تهران است بروید و و اینجا را کامل بگردید.
کنیسه عزرا یعقوب کجاست؟
این جای دیدنی تهران در محله بهارستان، خیابان مصطفی خمینی نرسیده به چهارراه سیروس، کوچه برادران برهمه، کوچه مرادی، کوچه حکیم، انتهای بن‌بست چهارم و در پلاک 16 قرار دارد. نیایشگاه قدیمی تهران در منطقه 12 و در محدوده طرح ترافیک قرار دارد. مسیر دسترسی به کنیسه به دلیل قرار گرفتن در کوچه پس کوچه‌های محله عودلاجان چندان ساده نیست و بهتر است با خودروی شخصی به این جای دیدنی تهران نروید و از وسایل نقلیه عمومی استفاده کنید.
-
دسترسی با مترو
شما اگر بخواهید با مترو راهی انجمن کلیمیان تهران شوید می‌توانید از دو ایستگاه پانزده خرداد در خط یک و ایستگاه مولوی در خط هفت که فاصله کوتاهی با کنیسه دارد خودتان را به کنیسه برسانید.
-
دسترسی با بی‌آرتی
ایستگاه بی‌آرتی چهارراه مولوی که در خط دو خاوران به آزادی قرار دارد می‌تواند شما را به اینجا برساند. البته شما از این ایستگاه تقریبا یک ربع با کنیسه عزرا یعقوب فاصله دارید
-
دسترسی با اتوبوس
ایستگاه اتوبوس چهارراه سیروس نزدیک‌ترین ایستگاه اتوبوس به کنیسه عزرا یعقوب است. در این ایستگاه با پیاده شدن از ایستگاه چهارراه سیروس با کنیسه فاصله کوتاهی دارید.
منبع عکس گوگل مپ، عکاس amir gerami
بیشتر بخوانید: عمارت بهارستان تهران، کاخی بازمانده از فراز و نشیب‌های دوران
موسس قدیمی ترین کنیسه تهران کیست؟
عزرا یعقوب که اسم کنیسه عزرا یعقوب هم از نام این شخص گرفته شده از معروف ترین تاجران کلیمیان زمان خودش بوده است. البته طبق اسنادی که وجود دارد می‌توان گفت او از اولین تاجرانی بود که در روابط بازرگانی خود با تاجران منچستر روابط تجارتی برقرار کرد.
در این میان صنوبر حق نظر همسر تاجر سرشناس زمان همان عزرا یعقوب بود، به‌خاطر وصیت همسرش (عزرا یعقوب) که در سال 1273 در اثر بیماری شدید از دنیا رفت. تصمیم گرفت بخش زیادی از ثروت به‌جای‌مانده از همسرش را صرف امور خیریه کرد.
آب انبار محله عودلاجان، احداث یک ساختمان برای مکتب خانه یا همان مدرسه امروزی از چیزهایی بود که همسرش از دارایی‌های او ساخت. البته ساخت کنیسه‌ای در بیمارستان منطقه اورشلیم یکی دیگر از کارهایی بود که با استفاده از دارایی‌های عزرا یعقوب ساخته شد.
منبع عکس گوگل مپ، عکاس Mana Amani
بیشتر بخوانید: حمام کشوریه قدیمی ترین حمام یهودیان در ایران
چرا کنیسه عزرا یعقوب پناهگاه یهودیان شد؟
این کنیسه، از بزرگترین و قدیمی ترین کنیسه‌های یهودیان است که قدمت آن به اواخر حکومت ناصر الدین شاه بر می‌گردد. البته محل عودلاجان که کنیسه عزرا یعقوب در آن قرار دارد در گذشته مکان زندگی قشر مرفه کلیمیان و زرتشتیان بوده‌است.
این کنیسه هم در انتهای یک کوچه باریک و در کوچه‌پس‌کوچه‌های محله عودلاجان واقع شده که شما می‌توانید با گام نهادن در این محله شو‌رانگیز تهران که خیال انسان را به روزگار‌های بسیار دور می‌برد برای لحظاتی به روزگاران گذشته سفر کنید.
هر چند کنیسه عزرا یعقوب یکی از مراکز مهم تجمع یهودیان در سرچال بوده که از دو کنیسه بزرگ و کوچک را در خود جای داده و در گذشته محل اقامت و پناهگاه تعداد بسیار زیادی از یهودیان و کلیمیان در ایران بوده است.
نکته جالب این کنیسه عزرا این است که در سال‌های 1313 تا 1316 که یهودیان از بخارا و سمرقند از راه افغانستان و مشهد به تهران سفر کرده بودند در اینجا ماندند و بعدها با کمک یهودیان کنیسه به اسرائیل مهاجرت کردند.
منبع عکس گوگل مپ، عکاس reza nikbin
بیشتر بخوانید:از زندگی در تهران قدیم و محله های آن چه میدانید؟
چه چیزی باعث جذابیت کنیسه عزرا یعقوب شده؟
از آنجا که کنیسه عزرا یعقوب در کوچه‌ای باریک قرار دارد و دسترسی به آن تا حدودی مشکل است اما شما در انتهای کوچه درب آهنی کرم رنگ کنیسه را که با ستاره‌های هشت‌پر منقوش شده حسابی شما را کنجکاو می‌کند که اینجا چه خبر است. در تابلوی بالای در با خط مشکی رنگ نوشته شده انجمن کلیمیان تهران، کنیسه عزرا یعقوب که نشان می‌دهد آدرس را درست آمده‌اید ولی ورود به کنیسه به دلیل اینکه بازدید عمومی ندارد، چندان کار آسانی نیست. از ظاهر بنا مشخص است که کنیسه عمری طولانی دارد و از حوادث روزگار ایمن مانده و از لحاظ معماری اثری تماشایی است.
البته با توجه به عکس‌هایی که از این کنیسه بیشتر دیده‌ایم باید گفت که این کنیسه حیاط نسبتا بزرگی دارد و حوض آبی رنگ خالی در وسط حیاط وجود دارد که درختی کهنسال بر روی حوض سرش را خم کرده و چند درخت جوان‌تر حیاط را آراسته‌اند.
حیاط کنیسه با موزاییک خاکستری رنگ پر شده و با وجود این که بارها مرمت و بازسازی شده اما ساختمان و فضای داخلی آن هنوز هم بوی کهنگی می‌دهند.
در این مجموعه دو کنیسه جدا از هم در حیاط را می‌بینید که در مقابل هم با ارتفاع یک متر از سطح زمین ساخته شدند. کنیسه بزرگ چندین اتاق دارد که در ضلع جنوبی حیاط دارد و امروز فضای آن بیشتر مسکونی است. بخش دیگر از کنیسه هم به دلیل کوچ یهودیان در دهه 40 به مناطق شمالی شهر تهران و کوچ بسیاری از آنان به خارج از ایران تعطیل شده است. این کنیسه سقف بلندی دارد و با پنجره‌های بزرگ آبی رنگی که مشبک هستند خودش را برای بازدید آماده کرده است.
منبع عکس گوگل مپ، عکاس amir gerami
بیشتر بخوانید: لیست تفریحات رایگان تهران
بازدید از کنیسه برای علاقه‌مندان به بناهای تاریخی در تهران
از آنجا که کنیسه عزرا یعقوب در خیابان سیروس سابق و مصطفی خمینی کنونی قرار دارد از بزرگترین کنیسه های تهران است که بازدید عمومی ندارد. اگر شما بخواهید برای دیدن این بنای تاریخی تهران بروید باید مجوزهای لازم را از انجمن کلیمیان تهران بگیرید یا اینکه با تورهای عودلاجان گردی و گردشگری از این مکان دیدنی تهران بازدید کنید.
منبع عکس گوگل مپ، عکاس shakiba shahbakhty
بیشتر بخوانید: معرفی کلیساهای تهران
در اطراف کنیسه عزرا یعقوب از کدام جاهای دیدنی تهران می‌توان بازدید کرد؟
از جاهای گردشگری تهران که در نزدیکی کنیسه عزرا یعقوب هستند می‌توان به گالری طلا سراج، کافه گالری صراحی، موزه دکتر چمران، بازارچه عودلاجان، بازار بزرگ رضا، تیمچه اکبریان اشاره کرد و در سفره خانه سنتی عودلاجان هم دمی استراحت و نفسی تازه کنید.
منبع عکس گوگل مپ، عکاس کاوه صفری
بیشتر بخوانید: همه چیز درباره بازار تهران
سرگذشت کنیسه عزرا در امروز تهران
از آنجا که در دوران جنگ جهانی دوم یهودیان از لهستان به ایران مهاجرت کردند و از این طریق به تهران پناه آوردند. در این شرایط به چندین خانواده یهودی مهاجر لهستانی در کنیسه عزرا یعقوب پناه داده شد. البته به دلیل نقل مکان یهودیان از محله عودلاجان به شمال پایتخت یعنی تهران و به دنبال آن وقوع انقلاب مهاجرت یهودیان به خارج از این مرز و بوم انجام شد. با این روند این کنیسه اعضای زیادی از انجمنش را از دست داد و امروزه کم و بیش فعالیت خود را به‌صورت محدود در ایران حفظ کرده است.
منبع عکس گوگل مپ، عکاس h dan
بیشتر بخوانید: بهترین غذاخوری های تهران کجا هستند؟
شاید تا اینجای مطلب که باهم صحبت کردیم شما کنجکاو شده باشید که کنیسه عزرا یعقوب را ببینید، از آنجا که کنیسه قوانین بازدید خاص خودش را دارد شما باید مقدمات و مجوزهای لازم را از جاهایی که گفتیم پیگیری کنید و با هماهنگی به بازدید از بزرگترین نیایشگاه کلیمیان تهران بروید.
سوالات متداول
کنیسه عزرا یعقوب کجاست؟
آدرس کنیسه عزرا یعقوب در خیابان مصطفی خمینی،کوچه زمردی، کوچه برادران برهمه،کوچه مرادی،کوچه حکیم و پلاک 16 در تهران قرار دارد.
آیا کنیسه عزرا یعقوب بازدید عموم دارد؟
این مجموعه بازدید عموم ندارد و شما برای بازدید از کنیسه عزرا یعقوب باید مجوزهای لازم را از انجمن کلیمیان و یا مراکز مربوطه دریافت کنید و با تورهای تهران‌گردی به بازدید از این کنیسه بروید.
نزدیک ترین خط مترو برای رفتن به کنیسه عزرا یعقوب کدام است؟
شما می‌توانید از طریق ایستگاه مترو پانزده خرداد در خط یک و ایستگاه مولوی در خط هفت که فاصله کوتاهی با کنیسه دارند خودتان را به کنیسه عزرا یعقوب برسانید.
