کاروانسرای خانات ؛ ناگفته های صدساله از تهران قدیم
کاروانسراهای خانات یکی از قدیمی ترین بناهای تاریخی در پایتخت ایران، تهران است که قدمت آن به دوره قاجار می رسد. محل قرار گیری این کاروانسرا در خیابون مولوی است که یکی از قدیمی ترین خیابانهای تهران است.مولوی در بخش جنوبی بازار بزرگ قرار دارد و از بازار بزرگ هم می توانید به آنجا برسید.در این مطلب تهران مبله مرجع اجاره آپارتمان در تهران تاریخچه این بنای تاریخی را برای شما معرفی می کند.
تاریخ پر فراز و نشیب کاروانسرای خانات تهران
این کاروانسرا قبلا برای میزبانی تجار و مسافرین بود.این ساختمان آجری در انتهای حاکمیت شاه ناصرالدین شاه قاجار (حدودا ۱۳۰۰ هجری) در کنار یک جاده در حومه تهران ساخته شد. این کاروانسرا در سمت شرقی میدان امین السلطان ساخته شده است.
در آن زمان حکومت ناصرالدین شاه قاجار نیمه راه بود،شهر تهران با حصار ساخته شده توسط حاکمان صفوی در سال ۱۹۳۰ محصور شده بود. بعد از آن، حصار تخریب شد و با یک طرح جدید در برنامه توسعه شهر ، تهران گسترش یافت تا کاروانسرا را در محدوده شهر قرار دهد.
زمین های اطراف این کاروان سرا در اواخر دوره ناصرالدین شاه به امین السلطان تعلق داشت،برای همین میدان را امین السطان نام گذاری کردند.
کاروانسراهای خانات بزرگترین بنای تاریخی واقع شده در میدان قدیمی واقع در مرکز شهر تهران بود.که در منطقه ۱۲ شهرداری تهران قرار دارد.
معماری کاروانسرای خانات
معماری ساختمان از باغ های ایرانی الهام گرفته شده است. کاروانسرای دارای مساحت ۱۰،۰۰۰ متر مربع است. این مجموع ۵۲ اتاق دارد، یعنی ۱۳ اتاق در هر طرف.خان ها به معنی “اتاق” و به همین دلیل است که کاروانسرا “خان” نامیده می شود زیرا اتاق های زیادی دارد.این ساختمان دارای دو بخش حیاط و راهروی ورودی است.
در این مکان دو ایوان قرار دارد که یکی از انها در بخش شرقی قرار دارد و به ورودی بزرگ راه دارد.ایوان غربی آن نیز با دسترسی به ورودی دوم است.حجره های بزرگی که در اطراف ورودی آن قرار دارد راه اتصال آن به میدان امین سلطان می باشد.
سقف راهروهای ساختمان پوششی گنبدی دارد و در ضلع شرقی آن باربند و اصطبل ها را می توانیم ببینیم که در گذشته محل نگهداری اسب ها بوده است.
بازسازی کاروانسرا خانات
این بنای تاریخی در سال ۱۳۲۵۷ دچار حادثه آتش‌سوزی شد و قسمت های غربی و شرقی بنا در آتش سوختند.بعد از آن کاروانسرا تبدیل به انبار شد.مرمت این بنا در سال ۱۳۸۲ به وسیله محمد اردهانی و تحت نظر سازمان میراث فرهنگی انجام شده است. بازسازی آن چندین سال به طول انجامید.
خرید کاروانسرای خانات توسط اردهانی ها
حاج سیدعلی اردهانی سالها پیش قصد خرید این کاروانسرا را پیدا می کند. در آن دوره کاروانسرا در دست خاندان امین الملک بود.در سال ۱۲۸۵ هجری حاج سید علی مذاکره می کند و کاروانسرا خانات را می خرد.و در سال ۱۳۸۸ این کاروانسرا که قدمتی ۱۱۰ سال به عنوان اثر ملی ایران ثبت می شود.
کاروانسرا محل عمده فروشان
پس از بازسازی ساختمان، آن را تبدیل به یک رستوران سنتی با اجرای برنامه های مانند داستانسرایی کردند.امروزه همچین محل عمده فروشان مختلف تهران است.بیرون کاروانسرا مغازه های کوچکی نیز قرار دارند که گیاهان دارویی و ادویه جات را می فروختند و بعدها به عنوان انبار نیز از آنها استفاده کردند.در حال حاضر بورس خشکبار تهران در این محله است.اگر قصد خرید خشکبار و آجیل داشته باشید حتما سری به این محله و بازار بزرگ تهران بزنید.
امکانات تفریحی گردشگری کاروانسرا
سفره خانه سنتی خانات که معماری اصفهانی دارد در کاروانسرا قرار دارد که هرروزه باز است و شب ها تعطیل می باشد.شما می توانید برای صرف غذا به این محل بروید و هم از کاروانسرای تاریخی دیدن کنید.
همچنین رستوران های ستی کاروانسرا با نقال گویی های زیبا می تواند برای شما سرگرم‌کننده باشد.اگر علاقمند به تاریخ و آثار باستانی باشید این محل بسیار برای شما سرگرم‌کننده خواهد بود.
مسیر دسترسی به کاروانسرای خانات
بهترین مسیر برای رفتن به این مکان تاریخی استفاده از مترو است. شما از طریق خط یک مترو(تجریش-شهرری) می توانید به این محل بروید.در خط مترو تجریش ایستگاه مولوی باید از مترو پیاده شوید.از طریق بی آر تی می توانید به خیابان صاحب جم رفته و به این محل برسید.
