مدرسه معمارباشی؛ مدرسه مخصوص آقایان در تهران قدیم

خاطرات مدرسه برای هر کس شیرین و به‌یادماندنی است. مدرسه معمارباشی در محله عودلاجان یکی از مدرسه‌های قدیمی تهران است که در نزدیکی امامزاده یحیی قرار دارد. این مدرسه که قدمت آن به ۱۰۰ سال می‌رسد هنوز هم برقرار و پابرجاست. صنیع الدوله سازنده مدرسه معمارباشی بیشتر با تزیینات ساده و زیبا این مدرسه را ساخت، مدرسه‌ای که بیشتر شبیه یک مسجد بدون گنبد است تا مدرسه. ساکنان قدیمی محله عودلاجان به‌خاطر میرزا ابوالحسن معمار باشی، هنوز هم این مدرسه را به‌اسم معمارباشی می‌شناسند.
پیشنهاد می‌شود امروز با این یادداشت تهران مبله همرتخ شوید تا بیشتر در مورد مدرسه معمارباشی بدانید. 


چطور به مدرسه معمارباشی برویم؟

مدرسه معمارباشی در بافت قدیمی تهران و در کوچه امامزاده یحیی قرار دارد. این مدرسه تاریخی تهران از جنوب به میدان پانزده خرداد، از شرق به قدیمی‌ترین میدان عودلاجان ( میدان پسته بک) و از غرب هم به خیابان مصطفی خمینی می‌رسد.

دیدن مدرسه قدیمی معمارباشی برای علاقه‌مندان به تاریخ تهران بسیار باارزش است که با استفاده از خودروی شخصی و هم با استفاده از مترو و اتوبوس می‌توانید به بازدید از این مجموعه بروید.

 اما به این نکته توجه کنید که مدرسه معمارباشی در نزدیکی بازار بزرگ تهران و در منطقه شلوغ و پرترافیک پایتخت است، شما می‌توانید بدون محدوده طرح ترافیک تهران با مترو خط یک تهران به اینجا بروید و در ایستگاه پانزده خرداد از قطار خارج شده و با پیاده‌روی کوتاهی خودتان را به کوچه امامزاده یحیی و مدرسه معمارباشی برسانید.

روی نقشه ببینید!

منبع عکس گوگل مپ، عکاس reza nikbin

بیشتر بخوانید:  از زندگی در تهران قدیم و محله های آن چه میدانید؟


راستی اگر زمانی به تهران آمدید حتما از محله عودلاجان دیدن کنید. این را هم فراموش نکنید که می‌توانید برای اجاره آپارتمان مبله در تهران ماهانه به سایت تهران مبله سر بزنید.


چرا مدرسه معمارباشی شبیه مسجد است تا مدرسه؟

در دوره قاجار مدرسه بعد از مسجد برای مردم مقدس بود. در این میان معمار این مجموعه (صنیع الدوله از معماران دوره قاجار) نقشه و طراحی مدرسه معمارباشی را شبیه بعضی از خانه‌های سنتی و مساجد دوره قاجار طراحی کرد.
ورودی مدرسه معمارباشی آن‌قدر ساده است که شاید بتوان تنها نشانه آن را در محله عودلاجان از همان در دانست که از آن وارد مدرسه می‌شوید.

 این مدرسه قدیمی طبق رسم دوره خودش مخصوص مردان بوده و خدمات آموزشی خوبی را در دوره فعالیت به مردم می‌داد. البته به جز معماری بنا تمام اتاق‌های این مدرسه ساده هستند و لوازم و تزئینات کمتری نسبت به دیگر مدرسه‌های تهران دارند.

تنها بخشی که شیشه‌های رنگی دارد و درها و پنجره‌های آن رو به حیاط است بخش شبستان مدرسه معمارباشی است. اینجا تزئیناتی که می‌بینید بیشتر مربوط به یزدی‌بندی و مقرنس، کاسه‌بندی و کاشی‌کاری است که در همه جای ساختمان به‌چشم می‌خورد.

شما با قدم زدن در حیاط ساختمان مدرسه از هر طرف حجره‌هایی را می‌بینید که ردپاهای تاریخ در آن‌ها همه داستان‌های قدیمی را برایتان زنده می‌کند.

منبع عکس گوگل مپ، عکاس reza nikbin

بیشتر بخوانید: اجاره خانه مبله، اقامتی بی‌دردسر در جای‌جای تهران


چرخی در فضاهای داخلی مدرسه معمارباشی بزنید

شما همین که از ورودی مدرسه معمارباشی وارد حیاط می‌شوید، اول یک هشتی را می‌بینید که از طریق آن به یک دالان می‌رسید. حیاطی در روبه‌روی دالان با حوض آب در میانه مدرسه معمارباشی است که در اطراف حوض، باغچه‌ گلکاری شده‌ است و دور‌تادور را حجره‌ها گرفته‌اند.
مدرسه معمارباشی یک بنای دو طبقه است که یک شبستان با ارتفاع هر دو طبقه دارد و از ۲۴ حجره تشکیل شده که قبلا به اسم کلاس درس از آن‌ها استفاده می‌شد.  البته مدرسه قدیمی معمارباشی یک انبار و یک کتابخانه عمومی هم دارد. جالب است بدانید که در کتابخانه این مجموعه ۹۰۵ جلد قرآن و کتاب مذهبی که بیشتر اهدا شده هستند، نگهداری می‌شود.
راستی این مدرسه الان زیر نظر مدرسه علمیه مروی است و تولیت آن به عهده‌ شخصی به اسم محمدباقر تحریری است.

منبع عکس گوگل مپ، عکاس

بیشتر بخوانید: معرفی بهترین موزه های تهران که باید آن ها را ببینید


در مدرسه معمارباشی از چه چیزهایی دیدن کنیم؟

در سر‌در مدرسه معمارباشی یک کتیبه ۱۰۰ ساله وجود دارد که بیشتر شبیه یک کتیبه وقف نامه است که شما را کنجکاو می‌کند. طبق اسناد تاریخی این کتیبه به خط محمد ابراهیم تهرانی معروف به میرزا محمود حجاری و کار استاد عبدالرسول حجار است.
به‌جز سردر از دیگر جذابیت‌های مدرسه معمارباشی درس خواندن افرادی مثل میرزاکوچک خان جنگلی در این مدرسه است که درس طلبگی را در این مدرسه خواند. البته نخستین راهپیمایی مشروطیت هم در همان‌ سال‌های قبل از انقلاب از روبه‌روی مدرسه معمارباشی آغاز شد که هنوز هم در تاریخ ردپای آن موج می‌زند.

منبع عکس گوگل مپ، عکاس Saman PourFalatoon

بیشتر بخوانید: آیا با مدرسه دارالفنون آشنایی دارید؟


در عودلاجان از کجاها می‌توان دیدن کرد؟

محله عودلاجان از آن محله‌های قدیمی خوب تهران است که تاریخ تهران را می‌توان در جاهای مختلف آن دیدن کرد. جاذبه‌هایی که حکایت از قدیم دارند و شما را به سفر در گذشته می‌برند:

  • بازارچه عودلاجان، با صنایع دستی‌های جذابش دل همه را برده است

با رفتن به این بازار شما با دنیایی از صنایع دستی روبه‌رو می‌شوید، جایی که حتی اگر قصد خرید هم نداشته باشید با دیدن رنگ و نقش‌های هنرمندانه وسوسه به خرید شده و از قدم زدن در آن لذت می‌برید. اینجا بازارچه دائمی صنایع‌دستی تهران است که کافه و رستوران‌هایش به‌سبک قدیم بوده و همین جذابیت این بازار را بیشتر می‌کند.

منبع عکس گوگل مپ، عکاس Eh San

  • مناره پامنار با کاشی‌های فیروزه‌ای

از مناره‌های معروف تهران در محله پامنار که در مسجد قدیمی ساخته شده بود و شکل آن آجری است و با کاشی‌های فیروزه‌ای و با حاشیه‌های متوازی تزئین شده است.

  • مدرسه مروی، از بناهای قدیمی و پابرجای تهران

این مدرسه متعلق به فخرالدوله حاکم مرو بوده و به‌همین خاطر به آن مدرسه فخریه هم می‌گویند. سن‌وسال مدرسه مروی به قرن ۱۳ می‌رسد که جلوخان و سردر بزرگی‌ دارد. در ضلع شمالی مدرسه مروی ایوان زیبایی است  بیشتر در گذشته برای جلسات درس و مباحثه طلاب استفاده می‌شد.

در بالای ایوان مدرسه مروی جمله‌ای به خط نستعلیق نوشته شده که تماشای آن ساعت‌ها آدم را به‌فکر می‌برد.

  • مدرسه سپهسالار قدیم، با مناره‌های کاشی کاری شده جذاب

این مدرسه به‌دست میرزا محمد خان سپهسالار ساخته شده که صحن آن به‌همراه جلوخان و سردر بلند با دو مناره کاشی‌کاری شده در محله عودلاجان همه را برای عولاجان‌گردی دعوت می‌کند.

منبع عکس گوگل مپ، عکاس Amir N.

بیشتر بخوانید: لوکیشن های عکاسی تهران، ذره‌بین به دست باشید


آیا تابه‌حال شما به محله عودلاجان تهران رفته‌اید؟ شما می‌دانستید که مدرسه معمارباشی از بناهای قدیمی منطقه ۱۲ است؟ شما در نزدیکی محله عودلاجان از کجاها دیدن کردید؟ آیا بازدید از مدرسه معمارباشی را دوست داشته‌اید و به بقیه دیدن آن را پیشنهاد می‌دهید.


سوالات متداول

مدرسه معمارباشی کجاست؟
آدرس این مدرسه در خیابان ۱۵ خرداد، کوچه امامزاده یحیی، میدان باغ پسته بک و پلاک ۱۷۱ قرار دارد.
نزدیکترین ایستگاه مترو به مدرسه معمارباشی کدام است؟
ایستگاه مترو پانزده خرداد در خط یک مترو تهران شما را به‌راحتی به این مدرسه می‌رساند.
مالک مدرسه معمارباشی کیست؟
میرزا ابوالحسن معمارباشی بانی ساخت این مدرسه است و به‌همین خاطر اهال محله عودلاجان اسم این مدرسه را بیشتر به معمارباشی می‌شناسند.

 

Comments (0)
Add Comment