درکه نامی آشنا برای جوانان قدیم و جدید تهران و یادآور خاطرات زیادی برای جوانان قدیم است. امروزه یکی از تفریحاتی که می‌توان در تهران به دنبال آن بود کوهپایه پیمایی و پیاده‌روی در مسیرهای سنگلاخی درکه است. اگر از آن تیپ آدم‌هایی هستید که به پیاده‌روی در مسیرهای کوهستانی علاقه دارید از درکه غافل نشوید. علاوه بر سنگلاخی و پرفرازونشیب بودن مسیر درکه شما می‌توانید از فضای سبز و پردرخت نیز بهره ببرید. اینجا علاوه بر اینکه منظره کوهستانی زیبایی که دارد آب‌وهوایی مساعد و سرسبز برای گذراندن وقت با دوستان و یا خانواده نیز دارد.
علاوه بر تمام محاسنی که برای این نقطه گردشگری در تهران ذکر کردیم نباید از جویبارها و رودخانه‌های این محله غافل شد. ترکیب منظره کوه، دارودرخت و رودخانه یکی از مناظر تکرار نشدنی است که هرکسی مشتاق بودن در آنجاست. اگر یک‌بار به اینجا بیایید باور نخواهید کرد که این ناحیه جزئی از تهران است. چراکه در آنجا خبری از آلودگی هوا نیست و هوای آن چندین برابر سطح شهر صاف‌تر و مساعدتر است. برای آشنایی بیشتر با این فضای زیبا با ما همراه باشید تا بیشتر با جاذبه‌های گردشگری درکه تهران آشنا گردید. امیدواریم مطالب ذیل برای شما مفید واقع گردد.
همان‌طور که گفتیم درکه تهران برای افرادی که اهل پیاده‌روی و کوهنوردی هستند، یک منطقه باصفا و خوش آب‌وهوا به‌حساب می‌آید. اینجا در شمال تهران واقع‌شده است که نه‌تنها افراد ساکن تهران برای گشت‌وگذار به آنجا می‌آیند، بلکه اگر به آنجا بروید متوجه گردشگران خارجی می‌شوید که اینجا را برای سیاحت انتخاب کرده‌اند. پس می‌توان گفت درکه نه‌تنها مختص تهرانی‌ها نیست بلکه به‌نوعی قطب گردشگری تهران نیز محسوب می‌شود که از خارج شهر و یا کشور توریست به خود جذب می‌کند.
دلایل گذراندن وقت در درکه
درکه تهران سرسبز و آرامش‌بخش است که مردم برای پیاده‌روی و مشاهده مناظر کوهستانی به آنجا می‌روند. با قدم گذاشتن به این محله قدیمی و مشاهده درهای کلون دار یاد ایام و تاریخ گذشته در ذهن شما تداعی خواهد شد. یکی دیگر از دلایل بازدید از این محله همان‌طور که گفتیم کوهنوردی است. برای کوهنوردی در درکه نیازی نیست حرفه‌ای باشید؛ حتی کوهنوردان آماتور نیز برای عبور از مسیرهای صخره‌ای به این منطقه تهران می‌آیند. کالری سوزی در دامان کوه ورزشکاران را به این محله جذب می‌کند. در کنار همه اینها برخی خانواده‌ها برای پیک‌نیک و نشستن در کنار رودخانه به این محله می‌آیند. در میدان درکه لواشک و آلوچه‌های مشهورش، شکم گردهای ترش پسند را به این محله می‌آورد. زیارت امامزاده والی از دیگر دلایلی است که می‌تواند شما را به این محله بکشاند فضای عرفانی و حال و هوای خاص آن، یک روز آرام را برای شما خواهد ساخت.
درکه تهران که در نزدیکی دو محله ولنجک و اوین قرارگرفته است، از مناطق دنج و بی‌نظیر به‌حساب می‌آید. رفتن به این محله عملی تکراری نخواهد شد چراکه با هر بار رفتن بازهم برای شما تازگی خواهد داشت؛ و شما از بودن در آن فضا همواره فیض خواهید برد. گوش دادن به طنین دلنواز رودخانه که با صدای پرندگان عجین شده؛ درحالی‌که در سایه‌سار شاخه‌های درخت به استراحت می‌پردازید و نسیمی ملایم موهای شما را شانه و آب پاهای شما را لمس می‌کند از آن لحظات نابی است که در کمتر مکانی می‌توان به آن دست‌یافت.
زمان مناسب رفتن به درکه
درکه در تمام فصول سال مخاطبین خاص خود را دارد اما ازآنجاکه یک منطقه کوهستانی و ییلاقی به شمار می‌آید بهار و تابستان آب و هوایی خوش و مطبوع دارد. در تابستان افراد برای فرار از گرما، به این محله می‌آیند تا در سایه‌ی خنک درختان کمی بیاسایند. در بهار نیز منظره سبز درکه چهره‌ای زیبا و دل‌نشین دارد. پاییز نیز برای رفتن به این محله مناسب است اما در زمستان و ماه آخر پاییز سرمای شدید و برف ممکن است کمی آزاردهنده باشد پس اگر قصد سفر به این منطقه را در فصل سرد سال دارید حتماً تجهیزات مناسب و لباس گرم با خود به همراه ببرید، سفر گروهی در این موقع سال بهتر خواهد بود.
درکه کجاست؟
درکه یکی از محلات ییلاقی شمیرانات است که در بخش شمال غربی تهران واقع‌شده است؛ که از شمال به رشته‌کوه‌های توچال و از سمت جنوب به محله اوین، از شرق به دانشگاه شهید بهشتی و از غرب به بازارهای سعادت‌آباد دسترسی دارد. این ناحیه از تهران جز منطقه یک شهرداری تهران محسوب می‌گردد. میدان درکه که یکی از میادین شمال شهر تهران است در این محله واقع‌شده است. این میدان در انتهای خیابان شهید داوودیان قرار دارد. اکثر رستوران‌ها و تنقلات فروشی‌های این محله در اطراف این میدان هستند.
آدرس درکه
شما می‌توانید با خودروهای شخصی و هم با وسایل حمل‌ونقل عمومی برای رفتن به این محله اقدام نمایید و لحظاتی خوش را در این منطقه ییلاقی سپری کنید. ۳ مسیری که می‌توان خود را با وسیله شخصی به این محله رساند عبارت‌اند از:
مسیر اول: برای استفاده از مسیر اول باید وارد بزرگراه چمران شده و بعد از خیابان‌های یمن و رشیدالدین فضل‌الله، وارد خیابان داودیان شوید تا بتوانید خود را به این محله برسانید.
مسیر دوم: باید وارد بزرگراه امام شده و در پایان این بزرگراه، خیابان اوین را طی کرده و خود را به این محله برسانید.
مسیر سوم: از طریق خیابان ولیعصر (عج) یا خیابان شریعتی خود را به میدان تجریش برسانید و ازآنجا وارد خیابان درکه شوید، در این مسیر ترافیک بیشتری در انتظار شما خواهد بود پس توصیه می‌کنیم از دو مسیری که ابتدا معرفی کردیم برای رفتن به این محله استفاده نمایید تا در ترافیک و ازدحام گرفتار نشوید و چیزی مانع لذت بردن شما از این فضای زیبا نگردد.
چگونه با وسایل حمل‌ونقل عمومی به درکه برویم؟
علاوه بر اینکه می‌توانید خود را با ماشین شخصی به این محله برسانید امکان رفتن به درکه با مترو نیز مقدور می‌باشد. برای استفاده از مترو باید خود را به نزدیک‌ترین ایستگاه به این محله یعنی ایستگاه مترو میدان تجریش برسانید. ایستگاه مترو تجریش در انتهای خط ۱ مترو (خط قرمزرنگ تجریش-کهریزک) قرار دارد. بعدازاینکه از مترو خارج شدید برای ادامه مسیر می‌توانید با تاکسی، مینی‌بوس و یا اتوبوس خود را به درکه برسانید.
اتوبوس‌های بی آر تی یکی دیگر از وسایل حمل‌ونقل عمومی است که شما را به درکه می‌برد. برای استفاده از این اتوبوس‌ها باید در ایستگاه پارک‌وی پیاده شوید و توسط تاکسی‌هایی که در کنار پمپ‌بنزین ولنجک (کنار نمایشگاه بین‌المللی) قرار دارند به مسیر خود سمت درکه ادامه دهید.
تاریخچه درکه
درکه از بافت‌های قدیمی تهران است که قدمتی معادل ۸۰۰ سال دارد یعنی تقریباً مربوط به قرن پنجم هجری است. درکه علاوه بر زیبایی که طبیعی که دارد می‌تواند به‌نوعی مکان مذهبی نیز به شمار آید که البته این جنبه گردشگری آن کمتر موردتوجه واقع‌شده است. حال ممکن است سؤال برایتان پیش آید که چرا مکان مذهبی به شمار می‌رود؟ به این دلیل که مقبره امامزاده سید محمد والی که از نسل امام سجاد می‌باشد، در همین محله قرار دارد. گفته‌شده است که تمامی سادات این ناحیه از نوادگان این امامزاده هستند. سادات زیادی در این منطقه زندگی می‌کنند و مردم این ناحیه ارادت ویژه‌ای به سادات و اهل‌بیت دارند بنابراین به این منطقه محله سادات نیز میگویند.
اگر به صحن امامزاده مراجعه کنید هاون‌هایی از جنس سنگ می‌بینید که تراش‌خورده هستند. این هاون‌ها در امامزاده نگهداری می‌شوند. علاوه بر اینها داخل امامزاده تنورهای سنگی که درگذشته توسط ساکنان این منطقه پیداشده بود نیز دیده می‌شود. همه این موارد حاکی از قدمت بالای این منطقه شمالی تهران است.
امامزاده سید محمد والی در دوران ولیعهدی امام رضا (ع) به ایران می‌آید بعدازآن دوستان و خویشاوندانش او را به درکه که در آن زمان زمینی بایر بوده می‌برند؛ سید محمد والی نیز تمام زمین‌های آنجا را آباد می‌کند و صاحبشان می‌شود. بر اساس نقل قول‌های متفاوت اولین نفری که ساکن درکه شده است همین سید محمد والی بوده که بعد از فوت ایشان هم مقبره و آرامگاه او در همین‌جا ساخته‌شده است. مساحت بنای این امامزاده چیزی حدود ۷۰ مترمربع است. اگر به درکه آمدید حتماً از این مکان نیز دیدن فرمایید چراکه ایوانی بسیار زیبا دارد.
مردم بومی درکه
بیشتر ساکنان ناحیه ییلاقی درکه مشغول به شغل پسندیده‌ی کشاورزی و باغبانی هستند. بناهای تاریخی دیگری نیز مانند آب‌انبار و حمام نیز در درکه وجود دارند. درکه به دلیل آب‌وهوای مساعد و مطبوع همواره موردتوجه اشراف، شاهزادگان و خانواده‌های سلطنتی بوده است که این ناحیه را به‌عنوان ییلاق و منزل برمی‌گزیدند، درعین‌حال درکه همواره خانه همیشگی مردمان عادی نیز بوده است.
روستای درکه تهران
درکه از ترکیب دو کلمه دره و که ایجادشده است؛ ک نیز نشانه تصغیر می‌باشد که درکل معنی دره‌ی کوچک می‌دهد. روایات مختلفی در مورد نام این منطقه ذکر می‌گردد، مثلاً میگویند در زمان‌های قدیم افراد محلی برای گذر از این ناحیه که در برف پوشیده شده بود از نوعی کفش خاص به نام درگ استفاده می‌کردند. ازاین‌رو بعدها نام این مکان را درکه نامیدند. یک فرضیه دیگر نیز وجود دارد که به دلیل وجود دره‌های زیاد در این مکان به آن نام درکه داده‌اند.
کوه درکه
این دره کوهستانی به علت طبیعت خاص و کوهستانی بودنش از سایر نواحی کنار خود به‌طور کامل متمایز شده است. مرتفع‌ترین قسمت درکه قله شاه‌نشین است که ۳٬۸۰۰ متر ارتفاع دارد. بارندگی سالانه در این منطقه به ۳۰۰ تا ۴۰۰ میلی‌متر می‌رسد، و متوسط دمای آن ۱۶ درجه سانتی‌گراد است. از این دو گزاره می‌توان نتیجه گرفت که آب‌وهوای درکه در اغلب روزهای سال خنک و مطبوع است. ۲۱ نوع گیاه محلی در طرف ییلاقی درکه رشد می‌کنند که به‌عنوان گیاه دارویی کاربرد دارند. آب باران نیز وارد رودخانه درکه می‌شود که به برای آبیاری باغات، اراضی و استفاده شهروندان تهرانی کاربرد دارد.
ویژگی خاص و منحصربه‌فرد درکه مسیر کوهنوردی آن است که اغلب افراد به همین منظور به درکه می‌آیند. مسیر اصلی درکه نیاز به کوه‌پیمایی دارد که به سمت ایستگاه پلنگ¬چال و یا ایستگاه پنج ¬توچال می‌باشد. این مسیر ۶ کیلومتر طول دارد و از کنار دره و رودخانه زیبا می‌گذرد. این مکان تفریحی یکی از مسیرهای سخت برای راه رفتن و پیاده‌روی است که برای گذر از آن باید احتیاط لازم را به خرج دهید.
مسیر درکه
البته نسبت به سایر مسیرهای سنگلاخی و کوهنوردی تهران، راحت‌تر و هموارتر است. این مسیر نه تنها مورد استقبال جوانان بلکه موردپسند افراد مسن نیز واقع‌شده است. بهترین زمان برای بازدید از درکه و کوه‌پیمایی صبح زود است؛ چراکه با پیش رفتن به سمت ظهر ممکن است کمی گرما شما را اذیت کند و همچنین به ترافیک و شلوغی مسیر برخورد کنید. علاوه بر اینها اگر صبح زود به درکه بیایید وقت کافی برای لذت بردن از مناظر آن را خواهید داشت.
توصیه می‌کنیم با خود آب و کمی آذوقه همراه داشته باشید؛ و اگر قصد کوهنوردی و راهپیمایی طولانی‌تری را دارید وسایل زیر را احتیاج خواهید داشت: کوله، برای جمع‌آوری وسایل و خوراکی‌ها، فلاکس آب گرم و کمی آب نوشیدنی خنک، لباس مناسب فصل و راهپیمایی طولانی، زیرانداز برای استراحت، کفش مناسب کوهنوردی، باتون کوهنوردی و… .
توصیه‌های لازم برای سفر
جای مناسب پارک در درکه بسیار دشوار پیدا خواهد شد؛ پس سعی کنید صبح زود حرکت کنید و یا از وسایل حمل‌ونقل عمومی استفاده کنید.
روزهای تعطیل و آخر هفته‌ها درکه تبدیل به یکی از شلوغ‌ترین مکان‌های تفریحی تهران می‌شود، اگر دنبال آرامش حاکم بر این مکان هستید بهتر از روزهای دیگر هفته به این ناحیه سفر کنید.
اگر هدف شما از سفر کوهنوردی است از مسیرهای مشخص گذر کنید و بدون داشتن راهنما از مسیر فرعی نروید.
در فصول سرد سال با گروه‌های حرفه‌ای و با تجهیزات کامل و لباس گرم به درکه بیایید. در فصول سرد امکان ریزش بهمن وجود دارد که تأکید ما را برای داشتن یک تیم حرفه‌ای دوچندان می‌کند؛ تا مبادا از مسیرهایی با احتمال ریزش بهمن عبور کنید.
مراقب شیب‌های تند آن باشید اغلب مسیر درکه بدون حفاظ است.
رودخانه درکه
رودخانه در قسمت شرقی درکه واقع‌شده و از دامنه قله شاه‌نشین و توچال سرچشمه گرفته است. منشأ اصلی آن هفت چشمه است که البته در میان راه چشمه‌های دیگری نیز وجود دارند. این رودخانه پرشیب و در فصل بهار پر آب است. این رودخانه عاری از هرگونه ماهی و موجود زنده است. طول آن به ۱۵ کیلومتر می‌رسد. در بین مسیر رودخانه آبشارهای زیبایی مانند بند عبدالله، کارا و هفت حوض وجود دارد.
جنگل کارا
جنگل کارا از معدود جاهای دیدنی تهران است که اغلب ساکنین این شهر نیز از آن غافل‌اند. این جنگل باصفا و سرسبز که در تمام طول سال زیباست در مسیر دره درکه به سمت پلنگ چال قرار دارد. برای رفتن به جنگل کارا باید از میدان درکه، پلنگ چال را در امتداد رودخانه بالا بیایید؛ چیزی حدود ۴۰ دقیقه زمان می‌برد و سپس شیب تندی که در سمت چپ کلبه کارا وجود دارد را طی کنید و بعد از پیمودن یک راه سراشیبی به جنگل کارا برسید. عمده درختان این جنگل ازگیل وحشی هستند. اگر در پاییز به آن نگاه کنید جنگلی به رنگ نارنجی چشمان شما را تسخیر خواهد کرد.
تماشای این منظره و یا خش‌خش برگ‌هایش هرگونه احساس بد و استرس‌زا را از شما دور خواهد کرد. یکی دیگر از نکات سر زدن به این جنگل عکاسی در دل آن است؛ با گرفتن عکس‌های چشم‌نواز و ثبت آنها در آلبوم خاطرات سفری به‌یادماندنی برای شما رقم خواهد خورد.
پناهگاه پلنگ چال
قله پلنگ چال از قلل شمال تهران و رشته‌کوه البرز است؛ پناهگاه پلنگ چال در مسیر صعود به این قله واقع‌شده است. ارتفاع پناهگاه به ۳۴۵۰ متر از سطح دریا می‌رسد و دارای خوابگاه، به ظرفیت ۷۰ نفر می‌باشد. برای رفتن به آنجا از میدان درکه لازم است ۱۰ کیلومتر پیاده‌روی کنید که معادل ۳ ساعت است. ناگفته نماند که مسیری پرشیب پیش روی خود دارید.
قله چین کلاغ
ارتفاع این قله به ۲۸۲۰ متر می‌رسد که از قلل البرز مرکزی است. در مسیر صعود به این قله به آبشار زیبا دره دیوانه و یا غار دو سنگ، دره بهشت، رودخانه فرحزاد و معدن سنگ سعادت‌آباد برمی‌خورید. قله کلاغ چین گونه‌های حیوانی و گیاهی پرتنوعی دارد. وجود چشمه‌های روان و رودخانه این قله را زیباتر کرده است.
آبشار هفت حوض
آبشار هفت حوض یکی از جاذبه‌های درکه است. این آبشار طبیعی و سنگی است که مسیر را چشم‌نوازتر کرده است. در کنار این آبشار یک کافه با همین نام هست که می‌تواند فرصتی برای استراحت بین‌راهی باشد.
حسینیه درکه تهران
این حسینیه در ضلع جنوب شرقی امامزاده سید محمد والی واقع‌شده است که در مرکز شهر قرار دارد. این حسینیه تأثیر چندانی بر حال و هوای مذهبی و روحانی محله درکه دارد. مراسم‌های عزاداری برای ائمه و جشن‌های مذهبی مربوط به اهل‌بیت، دعاخوانی هفتگی، برپایی نماز جماعت، پخش کردن نذری و سایر اقدامات دینی در این مکان برگزار می‌شود که باعث جمع شدن اهالی درکه به دورهم می‌شود.
محله اوین تهران
محله اوین از محله‌های شمالی و قدیمی تهران و شمیرانات است. این محله در جنوب درکه است که همانند خود درکه ناحیه‌ای کوهستانی و سرسبز است. قدمت این محله به ۱۰۰۰ سال و حتی بیشتر نیز می‌رسد که قدمتی بیش از درکه دارد. شهرت این مکان بیشتر به علت بازداشتگاه معروفش است. حتماً شما هم نام زندان اوین تهران را شنیده‌اید. محله اوین دقیقاً همان مکانی است که زندان اوین در آن واقع‌شده است. زندان اوین بازداشتگاهی است که در دهه ۴۰ هجری شمسی به‌عنوان بازداشتگاه موقت ساخته می‌شود.
محله اوین درگذشته باغ‌ها و مناظر سرسبز بسیاری داشته که امروزه به دلیل ساخت‌وساز بناهای گسترده بعضی از آنها از بین رفته‌اند. دانشگاه شهید بهشتی تهران نیز در همین محله واقع‌شده است. هتل پارسیان اوین هتلی 5 ستاره است که آن‌هم در این محله است. وجود نمایشگاه بین‌المللی در نزدیکی این هتل مسافران زیادی را به سمت خود می‌کشاند. ساکنین محله اوین درگذشته بیشتر دامداران و کشاورزان بوده‌اند که به دلیل وجود رودخانه در این منطقه تجمع داشتند. زیارتگاه امامزاده مطیب (ع) نیز در این ناحیه است. اوین امروزه به منطقه شهری تبدیل‌شده است و از حالت تاریخی خود خارج گردیده اما همچنان می‌توان جاهایی با حال و هوای قدیمی در آن پیدا کرد.
محله ولنجک تهران
نام ولنجک یا آور یک محل شمالی و مرفه نشین در تهران است اگرچه امروز جز بالا شهر تهران و مناطق مرفه به‌حساب می‌آید اما درگذشته مردم ساکن این ناحیه ازلحاظ مالی متوسط بوده‌اند. این محل در منطقه شمیرانات واقع‌شده است که از جنوب بزرگراه پارک‌وی و از شرق به رودخانه ولنجک، از شمال به ارتفاعات توچال، از غرب به درکه محدود می‌شود. بام تهران و تله‌کابین توچال از مکان‌های این منطقه هستند که بسیار موردتوجه گردشگران قرار دارند.
مکان‌های رفاهی و تفریحی دیگر مانند بوستان دانشجو، مراکز خرید لوکس، بوستان یاسمن و اقاقیا و… در این منطقه قرار دارند. ولنجک از کلمه ول (ولنگ) گرفته‌شده که ترکیبی از واژه ولنج و حرف ک است.
شکم گردی‌های میدان درکه کجاست؟
یکی از چیزهایی که در گشت‌وگذار به هر منطقه‌ای اهمیت دارد وجود جایی برای صرف خوراکی و یا اغذیه است. درکه نیز مانند دیگر مکان‌های گردشگری کافه و رستوران‌های مختص به خود را دارد. اغلب این رستوران‌ها در اطراف میدان درکه واقع‌شده‌اند و در مسیر کوهنوردی ممکن است با رستورانی برخورد نداشته باشید. در میدان درکه علاوه بر کافه و رستوران می‌توانید از اغذیه‌های روی گاری کنار خیابان مانند لواشک، آلوچه، شاتوت، گردو، بلال، لبو و… نیز تهیه کنید؛ که تمام اینها یک حال خوب را برای شما به ارمغان خواهند آورد و چیزی کم از غذاهای خوشمزه رستوران‌های مجلل ندارند.
سفره‌خانه و قهوه‌خانه‌ها از مدرن گرفته تا سنتی در درکه به چشم می‌خورند که اگر اهل آن باشید ساعاتی خوش را برای شما ایجاد خواهند کرد. بسته به اینکه چه زمانی به درکه سفر می‌کنید، با میوه‌های محلی که خود اهالی آنجا می‌فروشند روبرو خواهید شد؛ تابستان‌ها گیلاس، پاییز شاتوت و ازگیل که از جنگل‌های اطراف چیده شده‌اند مواجه می‌گردید. ریواس ترش و کنگر که نوعی سبزی کوهی هستند در درکه به چشم می‌خورند.